Wètte van Maxwell

Sjabloon:Dialek De wètte van Maxwell zeen 4 natuurkóndege wètte die alle versjiensele die get te make hebbe met elektromagnetisme verklaore. De wetje zeen al vreeger afgeleidj doer minse als Faraday of Ampère ma 't is James Clerk Maxwell, 'nen Engelse natuurkóndige dae in 1861 met behölp van vectoranalyse de sjoeën unifactie óntdekde.

De 4 wètte

De veer wètje luie as volgtj:

1) Vier 'n elektrisch veldj geldt de wètj van Gauss en de wètj van Faraday:

${\mathrm{\Phi }}_E=\oint \overrightarrow{E}\cdot \text{d}\overrightarrow{A}=\frac{\sum q}{{\epsilon }_0}$

Hie is $Ph{i}_E$ d'n elektrisje flux, E 't elektrisj veldj, det is een vectorveldj besjrieëve doeër 'n vectorfunctie, A de oppervlakte, $\sum q$ de totale lading binne 't Gauss-oppervlak en ${\epsilon }_0$ d'n elektrisje permittiviteit van 't vacüum. 't Bulke in 't integraoltieëke zegt det 't iever 'n gesloeten oppervlak is.

$\oint \overrightarrow{E}\cdot \text{d}\overrightarrow{s}=-\frac{d{\mathrm{\Phi }}_B}{dt}$

Hie is s de afstand en $Ph{i}_B$ de magnetisje flux. d/dt wil zegge dat het afgelied nao de tied is.

2) Vier en magnetisj veldsj geldt de wet van Gauss vier magnetisje velden en de wet van Ampère - Maxwell

${\mathrm{\Phi }}_B=\oint \overrightarrow{B}\cdot \text{d}\overrightarrow{A}=0$

Hie is B het magnetisj veldj, det is net wie het elektrisj veldj 'n vectorfunctie.

$\oint \overrightarrow{B}\cdot \text{d}\overrightarrow{s}={\mu }_{0}I+{\mu }_0{\epsilon }_0\frac{d{\mathrm{\Phi }}_E}{dt}$

Det ziet er meujlik oet ma dat vilt good met. mu_0 is hie de magnetisje permeabiliteit van 't vacuum en Phi_E is de eletrisje flux wie in de wet van Gauss vier elektrisje veldje.

Andjere notaties

De veer wetje hebben ouch andere vorme, dit hie is den integrale vörm, er zeen ouch nog speciool vergelijkinge vier het vacüum of relativistisje besjrievingen.